Piosenkarka, gitarzystka, kompozytorka, autorka tekstów. Stworzyła muzykę do większości swoich piosenek. Urodziła się 5 września 1955 roku w Łodzi. 

Elżbieta Adamiak od wielu lat zajmuje w Polsce wyjątkowe miejsce w nurcie poezji śpiewanej. Na scenie muzycznej pojawiła się wraz z innymi inteligentnymi dziewczynami z gitarami (Martyna Jakubowicz, Elżbieta Mielczarek). Ubiera słowa w dźwięki, koncertuje, nagrywa płyty, których ma w dorobku kilkanaście: studyjnych, koncertowych i składanek. 

Jest jedną z niewielu artystek z rodzinnej Łodzi, które na dobre i na złe związały się z tym miastem. Wspólnie z mężem, Andrzejem Poniedzielskim, znanym poetą i twórcą tekstów, założyła i prowadzi Łódzką Piwnicę Artystyczną "Przechowalnia".

"Andrzej zaproponował, że będziemy tutaj przechowywać sztukę niemodną, a potrzebną, czyli: kabaret, jazz, piosenkę literacką . 'Przechowujemy' też młode talenty."
[Elżbieta Adamiak w rozmowie z Krzysztofem Kowalewiczem, "Artyści nie lubią światła dziennego", "Gazeta Wyborcza – Łódź", nr 279, 30 listopada 2006]

Artystka z charyzmą

W 1970 roku ukończyła łódzką Państwową Podstawową Szkołę Muzyczną w klasie fortepianu i rozpoczęła naukę w klasie gitary klasycznej w Państwowym Liceum Muzycznym im. Henryka Wieniawskiego w Łodzi. Studiowała socjologię na Uniwersytecie Łódzkim i na Uniwersytecie Jagiellońskim. Wciągnięta w wir studenckiej kultury przerwała studia na trzecim roku i poświęciła się śpiewaniu.

Jako piosenkarka zadebiutowała na Ogólnopolskim Studenckim Przeglądzie Piosenki Turystycznej Yapa '73 w Łodzi. Po przenosinach do Krakowa związała się mocno z tamtejszym artystycznym środowiskiem studenckim. Współpracowała między innymi z Wolną Grupą Bukowina oraz Naszą Basią Kochaną.

W 1975 roku zdobyła nagrodę za debiut piosenkarski i kompozytorski podczas Studenckiego Festiwalu Piosenki w Krakowie. W tym samym roku wystąpiła podczas olsztyńskich Spotkań Zamkowych "Śpiewajmy poezję". Po koncertach na Targach Estradowych w Poznaniu w 1977 roku dokonała pierwszych nagrań dla Polskiego Radia i radia w Kolonii w dawnej Republice Federalnej Niemiec.

Jest autorką starannie przygotowanych recitali – między innymi: "Znają mnie z jesiennej strony", "Szare piosenki Elżbiety Adamiak", "Rozmowa, czyli dialog rodzinny", "Elżbieta Adamiak w Starej Prochowni", "Niepoprawna". Organizuje także koncerty w cyklu zatytułowanym "Słódź nam tę Łódź", w których występują młode talenty wraz z gwiazdami estrady.

Co płyta, to sukces

Oprócz udziału w festiwalach i krajowej działalności koncertowej często występowała poza granicami Polski. Śpiewała między innymi w Münster i Kolonii (1977), Niszu (Jugosławia – 1980), Pradze i Budapeszcie (1983), w 1993 odbyła tournée po Australii (Perth, Canberra, Adelajda, Newcastle, Sydney, Hobart, Melbourne). Koncertowała również w USA (Chicago, New York – 1995), Paryżu (1996), Saarbrücken (1997), Karlsruhe (2000), Iserlohn, Kolonii, Wuppertalu (2001).

Elżbieta Adamiak robi zawsze rzeczy znaczące i ważne, co wprawdzie zawęża pole propozycji, lecz nie wpływa na brak zainteresowania. Jej płyty są poszukiwane, a koncerty oblegane przez widzów spragnionych niebanalnej rozrywki. Jako wykonawczyni promieniuje nieuchwytną siłą, czym – poza bezdyskusyjnymi umiejętnościami warsztatowymi – zjednuje sobie uwagę coraz to nowych słuchaczy.

Swoją pierwszą płytę – "Elżbieta Adamiak" wydała w 1978 roku. Każda z jej płyt – w opinii krytyków muzycznych i koneserów – okazała się sukcesem.

Współpracowała ze znanymi artystami i zespołami z nurtu poetyckiej ballady – poza grupami Nasza Basia Kochana i Wolna Grupa Bukowina, między innymi z Jackiem Kaczmarskim i Andrzejem Poniedzielskim. Komponowała do utworów między innymi: Konstantego Ildefonsa Gałczyńskiego, Osipa Mandelsztama, Waldemara Chylińskiego, Józefa Barana, Adama Ziemianina, Jacka Cygana, Andrzeja Poniedzielskiego, jak i do tekstów własnych. Wykonanie "Jesiennej zadumy" tak się spodobało twórcy tego wiersza, Jerzemu Harasymowiczowi, że zaprosił artystkę do udziału w swoim wieczorze autorskim.

Poezja ubrana w dźwięki

Piosenki Elżbiety Adamiak nie nie są prostymi "tekstami z muzyką", lecz wierszami ubranymi w dźwięki – równie tkliwymi co żarliwymi. W jej wykonaniu docierają nawet do tych odbiorców, których kontakt z tomikami poezji można by określić jako okazjonalny. Rozmarzony spokojny głos wokalistki, każdemu słuchaczowi prócz zadumy daje – paradoksalnie – znakomity zastrzyk energii. 

Łódzka artystka starannie dobiera piosenki na płyty. Piosenka "Trwaj chwilo trwaj" przez długi czas utrzymywała się w czołówkach list przebojów między innymi "Trójki", Radia "Złote Przeboje" a plebiscycie Polskiego Radia "Jedynki" głosami radiosłuchaczy została wybrana Przebojem Jesieni 2009 roku.

Elżbieta Adamiak jest laureatką wielu nagród, między innymi Studenckiego Festiwalu Piosenki w Krakowie w 1975 (za debiut piosenkarski i kompozytorski), Zamkowych Spotkań "Śpiewajmy Poezję" w Olsztynie i Festiwalu Artystycznego Młodzieży Akademickiej FAMA w Świnoujściu. W 2002 roku Studencki Festiwal Piosenki w Krakowie uhonorował ją "Złotym Indeksem", wręczanym twórcom zasłużonym dla środowiska studenckiego. 

Wielokrotnie brała udział w programach telewizyjnych, których tytuły zazwyczaj nawiązywały do tekstów z jej piosenek: "Znają mnie z jesiennej strony" (1975 ), "Irena Santor zaprasza" (1977), "Jesienna zaduma" (1977 ), "Szare piosenki Elżbiety Adamiak" (1980), "Niepoprawna" (1985), "Prośba o nadzieję" (1989). Rejestrowała także utwory dla Polskiego Radia, które w swoich archiwach posiada ponad czterdzieści nagranych utworów artystki.

Elżbieta Adamiak swoje piosenki traktuje jako rodzaj wymiany myśli z widzem. W konsekwencji tej postawy rzadko trafiała na wielkie estrady, a jej utwory – na czołówki list przebojów. Wokalistce, odróżniającej wartość proponowanych przez nią treści od złudy chwilowej popularności, w niczym to jednak nie uchybia.

Jej poetyckie, nastrojowe i pełne ciepła recitale są z reguły ciepło, a niekiedy wręcz gorąco przyjmowane. Wywoływana kiedyś do bisów artystka odparła żartem, że jak już schodzi ze sceny, to więcej na nią nie wraca. Jeśli widzom uda się jednak wywołać ją zza kulis na scenę, to jedynie do wymiany zdań z konferansjerem.

Animatorka

Poza działalnością twórczą i wykonawczą Elżbieta Adamiak jest cenioną animatorką łódzkiego życia kulturalnego. Założycielką – z mężem, Andrzejem Poniedzielskim – Łódzkiej Piwnicy Artystycznej "Przechowalnia", którą ze zmiennym szczęściem prowadzą wspólnie od 1 grudnia 1995 roku.

"Artyści nie lubią światła dziennego. Dlatego latem, kiedy dni są dłuższe od nocy, szczelnie zasłaniamy okna. Okienka piwniczne wychodzą na ulicę – 'odcinamy się' od drepczących nóżek przechodniów chodzących aleją Kościuszki. Wolimy witraże w oknach zamiast zaglądających raz po raz twarzy. Piwnica żyje swoim życiem, nie zawsze w zgodzie z prawami natury. Przechowalnianym klimatom odgłosy pędzącego miasta nie sprzyjają."
[Elżbieta Adamiak w rozmowie z Krzysztofem Kowalewiczem, "Artyści nie lubią światła dziennego", "Gazeta Wyborcza – Łódź", nr 279, 30 listopada 2006]

Prowadzi także Warsztaty Piosenki Literackiej dla uzdolnionej wokalnie młodzieży, z którą pracuje nad elementami warsztatu wokalnego. Głównie interpretacją tekstu, choć także nad emisją głosu, oddechem czy dykcją. Dba więc nie tylko o poziom własnych występów, ale przygotowuje i odkrywa swoich następców. 

Stara się przy tym zachować w nich to, co najcenniejsze – ich własną oryginalność, dzięki której nie przejdą niezauważeni. O ile będą mieli coś równie ważnego do zakomunikowania światu, jak Elżbieta Adamiak-Poniedzielska.

Twórczość

Najpopularniejsze piosenki

• "Bez słów (Chodzą ulicami ludzie)"
• "Blues niepotrzebnych powrotów"
• "Chmurkolistny"
• "Cóż cień się kładzie"
• "Czas twojego życia"
• "Czegoś nam brak z tamtych lat"
• "Do Wenecji dalej stąd co dzień"
• "Dzień na kacu"
• "Dźwięk"
• "Gdy wybierać jeszcze mogłam"
• "Idę"
• "Ja i ty"
• "Jesienna zaduma"
• "Kołysanka dla Weroniki"
• "Krakowska ballada"
• "Między nami"
• "Nie darmo szumiał potok"
• "Niepoprawna królewna Śnieżka"
• "Nim stanie się tak, jak gdyby nigdy nic"
• "Nuta z Ponidzia"
• "Posiedzimy sobie razem w kuchni"
• "Piosenka włókniarki"
• "Prośba o nadzieję"
• "Przyjdź do mnie dwa"
• "Rozmowa przy ściemnionym świetle"
• "Szara piosenka"
• "Trwaj, chwilo, trwaj"
• "W górach jest wszystko, co kocham"
• "Wierszyk o wronach"
• "Wywar z przywar"
• "Zanosi się na noc"

Dyskografia

• 1978 – "Elżbieta Adamiak", 2 SP Tonpress 
• 1980 – "Elżbieta Adamiak", Polskie Nagrania Muza (SX 1992)
• 1986 – "Do Wenecji stąd dalej co dzień", Polskie Nagrania Muza (SX 2285)
• 1987 – "Elżbieta Adamiak & Andrzej Poniedzielski – Live", Pronit (PLP 0078)
• 1991 – "Moje kolędy", EMI
• 1992 – "Półsenne nuty", Pomaton EMI
• 1995 – "Atlantyda", Pomaton EMI
• 2002 – "Nic nie mam", Polskie Radio, Universal Music
• 2007 – "Punkt widzenia / Live '87"– reedycja płyty z 1987, MTJ
• 2008 – "Elżbieta Adamiak + Do Wenecji stąd dalej co dzień"– reedycja płyt z 1980 i 1986, 4ever Music
• 2009 – "Zbieram siebie", 4ever Music

Film

• 1978 – "Znaki Zodiaku", film fabularny, obsada aktorska (piosenkarka w autokarze), wykonanie piosenek
• 1986 – "Kubuś Łezka", film animowany, muzyka, wykonanie piosenki
• 1988 – "Cuda i dziwy", film animowany, muzyka piosenki, wykonanie piosenki
• 1997 – "Kocia Wielkanoc", film animowany, wykonanie piosenki
• 2013 – "Moonshine", film animowany, obsada aktorska

Nagrody i odznaczenia (wybór)

• 1975 – II Nagroda za muzykę do wiersza Jerzego Harasymowicza "Bukolika" na Festiwalu Piosenki i Piosenkarzy Studenckich w Krakowie
• 1975 – Wyróżnienie ze piosenkę "Jesienna zaduma" na Festiwalu Piosenki i Piosenkarzy Studenckich w Krakowie
• 1975 – I Nagroda za interpretację piosenki na Festiwalu Artystycznym Młodzieży Akademickiej "FAMA" w Świnoujściu
• 1975 – Nagroda za debiut na Festiwalu Artystycznym Młodzieży Akademickiej "FAMA" w Świnoujściu
• 1976 – Wyróżnienie za "Jesienną zadumę" na Zamkowych Spotkaniach "Śpiewajmy Poezję" w Olsztynie
• 1976 – Nagroda za interpretację piosenki na Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu
• 1976 – Nagroda za kompozycję na Przeglądzie Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu
• 2002 – "Złoty Indeks" Studenckiego Festiwalu Piosenki w Krakowie w podziękowaniu za twórczy wkład artystki
• 2004 – Złoty Krzyż Zasługi za zasługi dla kultury polskiej
• 2006 – Nagroda prezydenta miasta Łodzi

Autor: Janusz R. Kowalczyk, styczeń 2016