Max Cegielski

Dziennikarz, pisarz, podróżnik. Urodził się 18 kwietnia 1975 roku w Warszawie.
Syn profesora historii Tadeusza Cegielskiego, wnuk Longina Cegielskiego – wicepremiera w rządzie Piotra Jaroszewicza.
Pracował jako prezenter telewizji Canal+, w Radiostacji prowadził audycję "Masala" - tak nazywa się kolektyw muzyczny, którego był współzałożycielem, taki tytuł nadał też swojemu blogowi, który prowadzi od 2007 roku, i swojej pierwszej książce. Współpracował też z Jazz Radiem i Radiem Bis. W "bruLionie" publikował opowiadania, w "Decentrum sztuki" - poezję, pod pseudonimem Grodyński. Pisał felietony do "Dziennika" i "Metropolu", w "Elle" prowadził rubrykę muzyczną. Jako dziennikarz współpracował również z "Gazetą Wyborczą", "Newsweekiem", "Machiną", "Fluidem", "Tygodnikiem Powszechnym" i "Pulsem Świata".
Jego pierwsza książka, "Masala" (2002) była owocem podróży do Indii, gdzie wyjechał po okresie spędzonym na odwyku od narkotyków w Monarze. Na poły autobiograficzna (choć pisana głównie w trzeciej osobie) powieść igra ze stereotypem Indii jako "duchowej stolicy świata", do której jedzie się, by "odnaleźć siebie". Narrator, wychodzący z nałogu, przeżywający kryzys w związku, wyrusza tam, sam zastanawiając się nad własnymi motywacjami ("Poszukujemy czy uciekamy? Uciekamy, żeby szukać?"). Jednocześnie kieruje nim potrzeba odnowy i reporterska ciekawość, gdy opowiada o słynnym mędrcu Osho, bollywoodzkim kinie, sytuacji politycznej na linii Chiny-Pakistan-Indie, czy kiedy relacjonuje niekończące się podróże pociągami.
Powieść "Apokalipso" (2004) dzieje się już w Warszawie, gdzieś między miłością a reklamą, rozpadającym się związkiem a upadającym Babilonem. Historia klasycznego, miłosnego trójkąta rozgrywa się w świecie alienacji, rozerwanych więzi, pogoni za pieniędzmi i konsumpcyjnej przesady, która niechybnie prowadzić musi do katastrofy.
W "Pijanych bogiem" (2007) Cegielski znów wyrusza w podróż, tym razem do pakistańskiego Pendżabu – podróż mniej, niż w "Masali", osobistą, bardziej reporterską w duchu Kapuścińskiego.
Ambitnym przedsięwzięciem była kolejna książka Cegielskiego – historyczny reportaż opowiadający o dziejach jednego z najsłynniejszych miast świata. "Oko świata. Od Konstantynopola do Stambułu" (2009) to prawdziwa epopeja, która wymaga skupienia na zmieniających się wątkach, jednak nie nuży ani nie przytłacza nadmiarem faktów. Ucieka od nostalgizacji i estetyzacji, skupia się nie na – często opisywanych przez zachodnich podróżników – malowniczych widokach, ale przede wszystkim na współczesnych politycznych i społecznych podziałach – których eskalację obserwujemy zresztą ze wzmożoną siłą w ostatnich latach.
Po książkach o Indiach, Pakistanie czy Turcji zrozumiałem, że muszę wreszcie zrozumieć Polskę i samego siebie, a dzięki losom Rechowiczów otrzymałem klucz do naszej historii – mówił Cegielski przed premierą kolejnej książki.
"Mozaika. Śladami Rechowiczów" (2011) to opowieść o Hannie i Gabrielu Rechowiczach, "kolorowych ptakach" szarego PRL-u, parze artystów, których mozaiki zdobiły warszawski Supersam, a których ślady znaleźć można do dziś m.in. w Łańcucie i Nałęczowie. Książka jest też próbą rekonstrukcji relacji między artystami a władzami Polski Ludowej, a bohaterami są także Andrzej Wajda, Szymon Bojko czy duet KwieKulik.
W 2013 roku ukazał się "Leksykon buntowników", książka będąca swoistym wprowadzeniem do kontrkultury, dedykowana m.in. tym młodym, w których nazwisko "Hendrix" nie wywołuje już żadnych emocji.
Chciałem im wytłumaczyć, dlaczego te nazwiska były ważne, a jednocześnie spłacić dług wobec ideałów Sierpnia i Jarocina. Ale nie pisałem tych biografii na kolanach, odbrązowiłem kilka postaci, pokazałem, że Bob Marley był nie tylko świętym wojownikiem rasta, lecz także człowiekiem z krwi i kości, który sporo zarabiał, był elementem jamajskiej ekonomii. Tego w fanowskich biografiach nie ma - opowiadał Cegielski "Newsweekowi" (5.12.2013).
Ostatnią, jak dotąd, książką Cegielskiego jest kolejny reportaż z podróży:"Wielki gracz. Ze Żmudzi na Dach Świata" (2015), w której podąża autor śladami Bronisława Grąbczewskiego, polskiego odkrywcy i generała carskiej armii. Zafascynowany Azją Środkową "wojskowy o duszy etnografa" jest tu przewodnikiem, ale i zagadką do rozwiązania.
"Wielki gracz" to książka oszałamiająca. Cegielski, trafiając wiele lat temu w wysłużonym egzemplarzu "The Great Game" Petera Hopkirka na "kapitana Gromchevskiego", znalazł nie tylko biografię idącą w poprzek utartych obrazów i ocen, ale też klucz do tego, aby – prowokacyjnie i świeżo - mówić o wielu sprawach ważnych z przeszłości i teraźniejszości - pisała dla Culture.pl Aleksandra Lipczak (16.11.2015).
Bibliografia:
"Masala", wyd. W.A.B., Warszawa 2008
"Apokalipso", wyd. W.A.B., Warszawa 2004
"Pijani bogiem", wyd. W.A.B., Warszawa 2007
"Oko świata. Od Konstantynopola do Stambułu", wyd. W.A.B., Warszawa 2009
"Mozaika. Śladami Rechowiczów", wyd. W.A.B., Warszawa 2011
"Leksykon buntowników", wyd. Agora S.A., 2013
"Wielki gracz. Ze Żmudzi na Dach Świata", wyd. Karakter, 2015
Autor: Natalia Mętrak-Ruda, grudzień 2016