Pięć lat Nagrody Herberta

Międzynarodowa Nagroda Literacka im. Zbigniewa Herberta to pierwsze tego typu wyróżnienie o światowym zasięgu wręczane w Polsce. Otrzymali ją: William Stanley Merwin, USA (2013), Charles Simic, USA (2014), Ryszard Krynicki, Polska (2015) i Lars Gustafsson, Szwecja (2016). Piątego laureata poznamy 6 marca 2017.
Międzynarodową Nagrodę Literacką im. Zbigniewa Herberta powołała do życia Fundacja jego imienia we wrześniu 2012 roku. Nagroda przyznawana jest w dziedzinie poezji, autorowi żyjącemu, za całokształt jego twórczości. Celem nagrody jest wyróżnianie wybitnych dokonań artystycznych i intelektualnych, nawiązujących do świata wartości, wokół których grawitowała twórczość Zbigniewa Herberta.
W przesłaniu Adama Zagajewskiego, wygłoszonym podczas pierwszej odsłony Nagrody Herberta, czytamy między innymi:
"W drugiej połowie dwudziestego wieku poezja polska stała się znana w skali światowej. Ci wielcy poeci, którzy to osiągnęli, odeszli lub już odchodzą. Utworzenie Fundacji imienia Zbigniewa Herberta ma na celu stworzenie sytuacji, w której nie tylko wiersze, książki – zawsze najważniejsze – ale i instytucje będą dążyły do utrwalenia tej obecności, do uczynienia jej trwałym składnikiem kultury uniwersalnej. Będą temu służyły różne incjatywy fundacji, przede wszystkim Nagroda im. Zbigniewa Herberta. Może ona i powinna znaleźć się pośród tych nagród międzynarodowych, które współokreślają mapę współczesnej literatury."
Nagrody są wręczane podczas gali w Teatrze Polskim w Warszawie.
"Chcemy żeby Fundacja Herberta wiązała się z tym miejscem – mówi Jarosław Gajewski, dyrektor artystyczny Teatru Polskiego w Warszawie. – Poezja jest organicznym tworzywem teatru."
Katarzyna Dzieduszycka-Herbert, wdowa po poecie, fundatorka nagrody, wyjaśnia, że w gruncie rzeczy fundatorem jest sam poeta.
"Tak naprawdę, nie ja powołałam tę fundację, tylko Zbigniew Herbert, który na kilka lat przed śmiercią stale wracał do wątku przyznawania nagrody – wyjaśnia Katarzyna Herbert. – Udało się po czternastu latach od jego śmierci ."
Andrzej Franaszek, sekretarz jury Nagrody im. Zbigniewa Herberta, przypomina, że dzieło Zbigniewa Herberta stanowi część polskiego, europejskiego i światowego dziedzictwa literatury i kultury.
Nagroda ma równocześnie podkreślić wkład kultury polskiej dwudziestego wieku – w szczególności poezji – w rozwój literatury światowej, jej obecność w krwiobiegu idei, wartości i doświadczeń naszej współczesności. Rada Nagrody Herberta może także podjąć decyzję, by przyznać ją dodatkowo w kategoriach eseistyki, przekładu i edytorstwa. Ogłaszany będzie tylko zwycięzca, bez podawania nominowanych kandydatów i ich dalszych losów na poszczególnych etapach.
Międzynarodową Nagrodę Literacką im. Zbigniewa Herberta przyznaje jury złożone z wybitnych światowych twórców i znawców literatury.
Partnerami Fundacji im. Zbigniewa Herberta są: Biblioteka Narodowa, Instytut Adama Mickiewicza i Teatr Polski w Warszawie.
Więcej informacji o fundacji i nagrodzie można znaleźć pod adresem: www.fundacjaherberta.com
Autora: Janusz R. Kowalczyk, luty 2017