Pierwsza biografia jednej z najbardziej znanych pisarek, królowej literatury dla dzieci. Wspomnienia "Wanda Chotomska. Nic nie mam do ukrycia" spisała dziennikarka radiowa Barbara Gawryluk. Książka ukaże się 14 września 2016 roku nakładem wydawnictwa Marginesy.

Biografka stworzyła żywy i fascynujący portret Wandy Chotomskiej, powszechnie znanej twórczyni kultowej dobranocki "Jacek i Agatka", ale też opisała jej dramatyczne losy wojenne, okres lat pięćdziesiątych, gdy debiutowała w "Świecie Młodych", przez rozwój kariery w dobie PRL-u, jej liczne podróże – do Stanów Zjednoczonych, Chin, Australii, Meksyku, Indii – aż po współczesność. Nie bała się pytać o tematy trudne, często bolesne. Wszystko zaczęło się od wywiadu radiowego.

"Zamarzył mi się powrót do dzieciństwa – wspomina Barbara Gawryluk. – Do ukochanych książek z kolorowymi obrazkami, wierszy i opowiadań z ulubionymi bohaterami. W Polsce właśnie powstawały nowe wydawnictwa, pojawiło się nowe pokolenie autorów. Rozmowa z Wandą Chotomską była początkiem moich radiowych programów o literaturze dla dzieci, a potem pierwszych samodzielnych prób literackich. A po latach usłyszałam: 'Jeśli ty tej książki nie napiszesz, to kto ma to zrobić?'. Zawsze elegancka, świetnie uczesana, ubrana, z perfekcyjnym makijażem i gustownie dobraną biżuterią. Zgrabna, szczupła i w doskonałej formie, zawstydzała niewyczerpaną energią młodszych kolegów marzących o odpoczynku po pracowitych dniach. I tylko tyle, a może aż tyle, wiedziałam o autorce, której książki pamiętałam z dzieciństwa, a Jacek i Agatka stali się dla mnie na tyle ważni, że po latach dałam ich imiona moim dzieciom. Chciałam wiedzieć więcej, moja dziennikarska pasja nie pozwalała odpuścić."

Wanda Chotomska to autorka ponad dwustu książek, tysięcy wierszy, setek piosenek, sztuk teatralnych, tekstów kabaretowych, słuchowisk. Jest twórczynią audycji radiowych i telewizyjnych, przebojów – między innymi zespołu Gawęda. Niepodważalny autorytet, niezwykły talent, mistrzyni rymowania, opowiadania, zabawiania i rapowania.

"Jest to zapis rozmów, wspomnień, procesu odświeżania pamięci – dopowiada Barbara Gawryluk. – Nie miałyśmy ambicji spisywania drobiazgowej biografii, bardziej interesowało nas odtworzenie klimatu towarzyszącego powstawaniu powojennych czasopism i książek oraz opisanie roli, jaką Wanda Chotomska przez lata odgrywała w popularyzacji literatury dla dzieci."

Wanda Chotomska nie tylko udowadnia, że nie ma nic do ukrycia, ale też przypomina czytelnikom, z czym zmagali się literaci w ponurych stalinowskich czasach, jak radzili sobie z cenzurą, w jaki sposób humor i uśmiech pozwalał przetrwać przygnębiającą rzeczywistość. Opowiada o wojennym dorastaniu, absurdach PRL-u, przyjaźni z Mironem Białoszewskim, życiu poetki-nomadki, małżeństwach i o swoich najważniejszych bohaterach literackich, a wszystko z precyzyjną dokładnością, dowcipem i szacunkiem dla swoich czytelników.

Znalazły się tu rozmowy nie tylko z samą bohaterką biografii, ale także wspomnienia Bohdana Butenki, Joanny Olech, Grzegorza Leszczyńskiego, Joanny Papuzińskiej, Grzegorza Kasdepke oraz córki, Ewy Chotomskiej.

Książka została uzupełniona o niezwykle bogaty materiał zdjęciowy – także z prywatnego archiwum bohaterki. Obok bogatego materiału zdjęciowego z archiwum bohaterki, znalazły się tu także przedruki wierszy publikowanych w "Misiu" i "Świerszczyku", ilustrowane przez największych polskich artystów. W książce pojawią się też wspomnienia rodziny i przyjaciół Wandy Chotomskiej.

Bohdan Butenko: "Wanda nigdy nie ingerowała w moją pracę. Pozostawiała zawsze ilustratorowi zupełną swobodę, zawsze kojarzy mi się z uśmiechem i dobrymi wierszami. Jest uroczą panią."

Sylwia Chutnik: "Pani Wanda – nie tylko utalentowana, ale jeszcze zabawna i ciepła. Kochająca Warszawę i rymowanie. Zbierająca laurki, kwiatki, stare listy i zdjęcia. Podróżująca wzdłuż i wszerz, aby zachęcić dzieci do czytania. Instytucja Chotomska jak nic!"

Grzegorz Kasdepke: "Kilka pokoleń Polaków słysząc imię 'Wanda', odruchowo uzupełnia je o nazwisko 'Chotomska'. To świadczy nie tylko o sile jej twórczości, ale i osobowości! Szwedzi mają Astrid Lindgren, Finowie Tove Jansson, a Polacy – Wandę Chotomską. Naprawdę nie wyszliśmy na tym źle!​"

Michał Nogaś: "Królowa polskiej literatury dla najmłodszych jest tylko jedna. Oto gawęda o jej życiu."

Michał Rusinek: "Wcale bym się nie zdziwił, gdyby badania DNA wykazały, że Wanda Chotomska jest córką Brzechwy i Tuwima".

Barbara Gawryluk (1957), dziennikarka, tłumaczka, autorka książek dla dzieci. Od 1991 roku związana z Radiem Kraków, w którym w ostatnich latach prowadzi audycje literackie. Jest autorką ponad 20 książek dla dzieci i kilkudziesięciu przekładów szwedzkiej literatury dziecięcej i młodzieżowej. Laureatka nagrody IBBY za upowszechnianie czytelnictwa.

Barbara Gawryluk
"Wanda Chotomska. Nic nie mam do ukrycia"
wydawnictwo: Marginesy, Warszawa 2016
wymiary: 165 x 235 mm
oprawa: twarda
liczba stron: 336
ISBN 978-83-65586-33-9

Premiera: 14 września 2016 roku. Książka dostępna także w wersji e-book.

Źródło: wydawnictwo Marginesy, opracował: jrk