Ilustrowane mapy miast i przewodniki po kulturach świata, "biografie" kundelków po przejściach i niezwykłe wojenne losy kaprala na czterech łapach. W Culture.pl prezentujemy pięknie ilustrowane literackie nowości dla najmłodszych czytelników.

Stanisława Grochowiaka "Wiersze dla dzieci", ilustruje Gosia Herba

O literackich inspiracjach dorosłej poezji i prozy Stanisława Grochowiaka, Jan Błoński pisał, że jest doprawiona barokiem, dekadencją, Norwidem i Gałczyńskim. A jakie są jego wiersze dla dzieci? Do rąk młodszych i starszych czytelników trafia właśnie wznowienie dwóch tomów z poezją dziecięcą Grochowiaka wydanych w latach 70. ubiegłego wieku. "To było gdzieś" i "Biały bażant" to pełne spokojnych tonów, językowych zabaw i humoru wiersze m.in. o sowie na sośnie czy winniczkach wygrzewających się w słońcu. Są tu wyliczanki, wiersze do czytania przed snem, rymowane spacery po Warszawie i żarty. To jeden z nich:

"Konikowi w żłobie dano

w jednym obrok,

w drugim siano.

Konik wzruszył skrzydełkami:

- Jestem polny,

zjedzcie sami!"

Słowa ilustruje ceniona artystka z Wrocławia, Gosia Herba. Jej rysunkowe kolaże przypominają dziecięce wycinanki. Proste, geometryczne kształty nasycone wyrazistymi barwami, ożywiają fantazję, wciągając czytelników do zabawy ze słowem i obrazem.

"Wiersze dla dzieci"Stanisława Grochowiaka wydały Warstwy.

"Człowiek jaki jest, każdy widzi" Marzeny Matuszak, ilustruje Grażyna Rigall

Na początek zagadka. Co to jest? Świeci w ciemności, jest całkiem smaczny  i tak długi, że można się zmęczyć przelatując  z jednego jego końca na drugi?Jeśli nie wiecie, to znaczy, że chyba nigdy nie słyszeliście o... człowieku. Marzena Matuszak w znakomitej i pełnej humoru książce przygląda się ludziom z perspektywy zwierząt i pyta, czy jest jeszcze dla nas ratunek?  Złe wieści o człowieku dotarły nawet do pensjonu "U Yetich" w Himalajach. Jeden z jego stałych bywalców, wiekowy żółw zauważa: "Z pewnością nie brakuje na świecie dobrych ludzi, którzy nie pukają w akwarium i nie łapią ryb i krewetek". Co jeszcze mają nam do powiedzenia zwierzęta? Na przykład to, że za bardzo się do nich przywiązujemy:

"Wystarczy, ze znikniesz na dwie noce, a on już rozkleja ogłoszenia z twoim wizerunkiem na wszystkich okolicznych słupach: Zaginęła ukochana kotka. Za znalezienie nagroda"

"Człowiek jaki jest, każdy widzi"to niezwykla literacka lekcja szacunku do natury. Świat byłby zdecydowanie lepszym miejscem, gdyby ludzie i zwierzęta, wzorem Yetich przestrzegali kilku prostych zasad:

Punkt 1. Nie zjadamy się nawzajem

Punkt 2: Nie straszymy się nawzajem, że zjemy się później

Punkt 3: Nie bijemy się o jedzenie, dla wszystkich wystarczy.

Książka wydana przez Dwie Siostry otrzymała wyróżnienie w I edycji międzynarodowego konkursu na projekt ilustrowanej książki dla dzieci  "Jasnowidze".

"Lolek" Adama Wajraka

Wzruszająca opowieść o przywiązaniu i o tym, że każdy pies marzy o tym, aby być z jakimś człowiekiem, a wielu ludzi marzy o tym, by spotkać psa. Tego jedynego. "Czasami wystarczy przypadek, żeby mogło się to zdarzyć, a czasami trzeba się trochę rozejrzeć. Dlatego tę książeczkę dedykuję wszystkim pieskom, które jeszcze nie odnalazły swojego człowieka, i wszystkim ludziom, którzy nie odnaleźli jeszcze swojego psa. A tym, którzy się już odnaleźli, życzę szczęścia." - pisze Adam Wajrak w posłowiu do książki "Lolek".

Tytułowy bohater jest kudłatym kundlem, który sporo w życiu przeszedł. Na szczęście  dla Lolka, pewnego śnieżnego dnia odnalazł  go gdzieś na skraju Puszczy Białowieskiej dziennikarz i przyrodnik, Adam Wajrak i jego żona Nuria. Tak powstał "Lolek",  książką ucząca empatii i  miłości do zwierząt dla czytelników w każdym wieku.

Autorem ilustracji do "Lolka" jest znany z bestsellerowej "Rutki" Mariusz Andryszczyk. Książkę wydała Agora. 

"Hej, Szprotka!" Agnieszki Kowalskiej

Nie kupujcie, adoptujcie! - zachęca Agnieszka Kowalska, która dwa lata temu przygarnęła 15-letnią sunię Szprotkę. Pewnego dnia dziennikarka zobaczyła ją na zdjęciu w internecie. "Ktoś wyrzucił ją z domu. Błąkała się sama po gruzowisku. A ja szukałam psa" - czytamy w wydanej w Wytwórni książce. 

"Żałuję, że dopiero teraz adoptowałam psa, że nie zrobiłam tego wcześniej. A przede wszystkim, że nie miałam go w dzieciństwie. Dzieci i psy łączy wyjątkowa więź. Chcę Wam przedstawić Szprotkę i przekonać, że warto przygarniać takie psiaki po przejściach. Bo są wyjątkowymi kompanami."

"Moje cudowne dzieciństwo w Aleppo"

W  Aleppo bezpiecznie bywa tylko w bajce. Doskonale wiedzą o tym dorosłe dzieci z Syrii, które w swoim krótkim życiu nie przeżyły ani jednego dnia bez wojny. Książka, która ukazała sie nakładem wydawnictwa Bajka, oddaje im głos. 8-letnia Jasmina i jej młodsi bracia: Nabil i Tarik opowiadają o trwającej od ponad 5 lat "zabawie" dorosłych, która brutalnie wkroczyła do świata dzieci:  zrujnowala im place zabaw i szkoły. Została tylko wyobraźnia.

"Chyba na całym świecie nie ma miejsca, które by się lepiej nadawało do zabawy w chowanego. Nie trzeba specjalnych przygotowań; gdzie nie spojrzeć rozpadliny, doły, rumowiska. Tylko kiedy się biegnie, trzeba patrzeć pod nogi, żeby nie trafić na coś, co może przynieść śmierć.

(...) Przywieram twarzą do zimnej ściany. Podziurawiona kulami powierzchnia chłodzi mi czoło. Zaczynam liczyć. Jeden...Dwa... (...)"

Według danych ONZ, ponad połowa z prawie 14 milionów  potrzebujących pomocy humanitarnej w Syrii to dzieci i młodzież. Dochód ze sprzedaży książki zostaje przekazany Polskiej Akcji Humanitarnej na pomoc w Syrii.

Autorem tekstu jest pisarz i tłumacz Grzegorz Gortat, książkę w odcieniach błękitu zilustrowała Marianna Sztyma.

"Wojtek, żołnierz bez munduru" Elizy Piotrowskiej

Historię najsłynniejszego i najodważniejszego na świecie kaprala na czterech łapach przypomina Eliza Piotrowska.  Jest o czym opowiadać. Ćwierćtonowy, syryjski niedźwiedź Wojtek wędrował z armią generała Andersa przez Bliski Wschód, aż do Włoch, gdzie walczył w bitwie o Monte Cassino. Uwielbiał jazdę wojskowymi ciężarówkami,  zapasy z żołnierzami i piwo. Po demobilizacji trafił do Wielkiej Brytanii, zmarł w edynburskim Zoo w wieku 22 lat. 

Historia Wojtka opowiedziana jest w książce przez jego samego,  autorka dopasowała treści historyczne do dziecięcej wrażliwości. Podkreśla, że to książkach przede wszystkim o przyjaźni, uczciwości, odwadze i wolności, ale też opowieść o wojnie, która jednak nie straszy grozą. 

 "Wojtek. Żołnierz bez munduru" ukazał się w wydawnictwie Święty Wojciech

"Ciao, ahoj, hello!" Pawła Pawlaka

Książka wybitnego ilustratora Pawła Pawlaka przypomina egzotyczne puzzle, dzięki którym dzieci mogą witać się ze światem w 24 językach.  Są tu zagadki, rebusy i układanki przybliżające najmłodszym czytelnikom odległe języki i kultury.

Jak jest "Cześć!" po hiszpańsku, jak po arabsku, a jak w języku migowym? Jak przywita nas Wietnamka, jak Grek, a jak Nigeryjka? Kto na dzień dobry woła नमस्ते!, kto Բարև!, a kto !שלום?

Odpowiedź w książce wydanej przez Dwie Siostry.  Jej autor, Paweł Pawlak do tej pory ilustrował ponad 80 tytułów we współpracy z wydawcami z Polski, Francji, Wielkiej Brytanii, Niemiec, Korei i Kanady. Swoje prace prezentował na kilkunastu wystawach indywidualnych w kraju i na świecie. 

"Z duchem (do) teatru" Niki Jaworowskiej - Duchlińskiej

Gdzie teatr ma kieszeń, do czego służy sztankiet, co to są butaforia albo czy praktykabel ma coś wspólnego z elektrycznością? Wszystkie dziwne i trudne słowa związane z teatrem wyjaśnia Nika Jaworowska - Duchlińska w wyjątkowym przewodniku po teatrze dedykowanym najamłodszym widzom. 

 Autorka, która jest  jednocześnie scenografką i zna teatr dosłownie od podszewki,  opowiada tym, czego nie widać z teatralnej sali. W roli przewodnika występuje tu Duch Teatru, który prowadzi czytelników za kulisy i inne , tajemnicze teatralne zakamarki.  Kurtyna w górę!

Książka ukazała się w wydawnictwie Bajka.

"O srebrnej łyżce" Justyny Bednarek

Tej autorki chyba nie trzeba nikomu przedstawiać. Justyna Bednarek, autorka hitów literatury dla dzieci : "Niesamowitych przygód dziesięciu skarpetek"czy"Pięciu sprytnych kun" powraca z kolejną poetycką książką - " O srebrnej łyżce" z ilustracjami Daniela de Latoura.

"Z chwilą gdy do domu państwa Lahmanów trafia rezolutna srebrna łyżka, życie rodziny zaczyna nabierać nowych barw. Łyżka pomaga gospodarzom, a z ich małym synem Dawidem nawiązuje szczególną więź. Dzięki tej znajomości chłopiec staje się bohaterem wielu niezwykłych przygód." - czytamy na stronie wydawnictwa Egmont.

"Niemapy", studio Ładne Halo

Weź niemapę i idź na spacer  - po Gdyni, Lublinie, Poznaniu, Łodzi, Rzeszowie, Wrocławiu. Niemapy to seria oryginalnie ilustrowanych przewodników miejskich zaprojektowanych i wydanych przez studio Ładne Halo. Ilustrowane miasta zachęcają do poznawania i odkrywania tajemnic prawdziwych budynków, parków, miejskich skwerów, zabytkowych kamienic, a nawet lokalnej gwary. Czy wiecie co to są  bejmy lub wuchta wiary? Podpowie ilustrowany słownik poznaniaka.  Autorzy serwują też zestawy m.in. łodzianizmów, rzeszowizmów, a mapę Wrocławia rysują z perspektywy Odry. Niemapy to doskonała propozycja na lato w mieście. 

Dostępne są także w formie elektronicznej na stronie www.niemapa.pl

"Spacer" Katarzyny Boguckiej

Jeszcze jedno zaproszenie na spacer - tym razem w charakterystycznym dla Katarzyny Boguckiej stylu retro. Proste, wyraziste, pełne energii rysunki przypominają trochę komiks.  Na spacerze można obserwować budynki,  zgadywać historie przechodniów. Spacer może być  przygodą, medytacją lub okazją do spotkania towarzystkiego.

[Embed]

 "Spacer" ukazał się w wydawnictwie TAKO.

"Walka o wolność. 10 opowiadań z czasów rozbiorów"

Coś dla miłośników historii i dla tych, którzy wcale  za nią nie przepadają. 

Czytelnicy przenoszą się do czasów rozbiorów Polski, towarzyszą Napoleońskim żołnierzom, powstańcom styczniowym i rewolucjonistom. Są na pierwszym koncercie 8-letniego Fryderyka Chopina, podglądają Adama Mickiewicza przy pracy i Marię Skłodowską - Curie walczącą o prawa do edukacji kobiet. 

"Walka o wolność – 10 opowiadań z czasów rozbiorów" to czwarta już  książka z serii "Zdarzyło się w Polsce", w której współczesni autorzy książek dla dzieci i młodzieży opowiadają o wielkiej historii widzianej oczami zwykłych ludzi. 

Książkę Grażyny Bąkiewicz, Kazimierza Szymeczki i Pawła Wakuły z ilustracjami Mikołaja Kamlera wydała "Literatura".

"12 półtonów. Książka o muzyce" Zuzanny Kisielewskiej

Teoria i historia muzyki chyba nigdy nie była przyjemniejsza. Książka Zuzanny Kisielewskiej w przystępny sposób opowiada o dawnych i współczesnych dźwiękach, pierwszych  instrumentach z kości mamutów i najstarszych zapisach muzycznych sprzed ponad 3 tysięcy lat. Są też średniowieczne nuty, muzyczne eksperymenty, ciekawostki i zagadki. Czy wiecie, jak powstał najstarszy muzyczny hit, co łączy nas ze słowikami i dlaczego piosenki działają jak antydepresanty?

Nietypowy podręcznik do muzyki zilustrował Jerzy Gruchot i Wojciech Koss  ze studia Full Metal Jacket. Książka ukazała się w wydawnictwie Druga Noga.

"Polityka. To, o czym dorośli Ci nie mówią"

Czy są tu jacyś przyszli prezydenci?Mamy coś specjalnie dla nich - instrukcję, jak zdobyć władzę, jak ją utrzymać i jak zorganizować demonstrację. Boguś Janiszewski w prosty i przystępny sposób tłumaczy czym jest demokracja, po co nam Konstytucja i do czego w ogóle potrzebne nam państwo i polityka. niezbędna porcja wiedzy o społeczeństwie.

"Politykę..." zilustrował Max Skorwider, a wydał Publicat.

"Wampiry, potwory, upiory i inne nieziemskie stwory"

Historyczny przegląd istot nie z tego świata prezentuje Sylwia Błach w duecie z utalentowaną ilustratorką Pauliną Daniluk. Wspólnie przypominają upiory z mitologii, legend i podań, bawiąc się przy tym literacko-plastyczną formą. Precyzyjnie skonstruowane drabble, czyli krótkie opowiadania liczące dokładnie 100 słów uczą zwięzłości i zachęcają czytelników do tworzenia własnych tekstów. Pióra i klawiatury w dłoń!

"Wampiry, upiory i inne potwory"ukazały się w wydawnictwie Albus.

źródła: materiały prasowe, materiały własne, RDC, oprac. AL